مقایسه سطح سرمی هموسیستیین در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مصرف کننده متفورمین و گلی بن کلامید

دیابت شایع ترین علت نارسایی کلیه، نابینایی، آمپوتاسیون غیرتروماتیک و نوروپاتی است. هموسیستیین یک اسید آمینه سولفوره می باشد که رابطه نزدیکی با اسید آمینه متیونین و سیستیین دارد. تبدیل متیونین به هموسیستیین و نهایتاً سیستیین با آنزیم ها و کوآنزیم هایی انجام می شود که از جمله مهمترین مواد شرکت کننده دراین چرخه ویتامین های b6 و b12 و فولات می باشد. اثر متفورمین بر غلظت پلاسمایی هموسیستیین از طریق کاهش غلظت ویتامین b12 قبلاً در بیماران تیپ 2 دیابت قندی مطرح گردیده بوده است.روش ها: مطالعه حاضر مطالعه ای آینده نگر و تجربی- مداخله ای به شکل کارآزمایی بالینی ֽ در 76 بیمارمبتلا به دیابت قندی نوع دوم در شیراز می باشد. بیماران به دو گروه 38 نفره تقسیم گردیده؛ در گروه اول ازداروی متفورمین با دوز 2000-500 میلی گرم در روز و در گروه دوم از داروی گلی بن کلامید با دوز 5 تا 20 میلی گرم در روزاستفاده شد و حداقل زمان پیگیری شش ماه بود. در این مطالعه از hb و mcv بعنوان نشانگرهای کم خونی مگالوبلاستیک برای تعقیب وضعیت ویتامین 12b و فولات استفاده شد. اندازه گیری غلظت پلاسمایی هموسیستیین ناشتا، hba1c و قند خون در ابتدا، 3 و 6 ماه بعد انجام گرفت. یافته ها: تفاوت معناداری در سن، جنس، وزن، قد و نمایه توده بدنی (bmi) و میزان عوامل سرمی در آغاز مطالعه در دو گروه مشابه بود. افزایش میزان هموسیستیین در بازه سه و شش ماهه پس از شروع درمان در مقایسه با آغاز درمان در گروه متفورمین نشان دهنده افزایش قابل ملاحظه آماری می باشد. ( 003/0p=). در پیگیری شش ماهه در گروه متفورمین میانگین سطح پلاسمایی هموسیستیین برابر 58/0 98/10 و در گروه گلی بن کلامید برابر 88/0 10 بود.نتیجه گیری: متفورمین باعث افزایش سطح هموسیستیین پلاسما می گردد گرچه این اثر اندک است ولی قابل ملاحظه می باشد. مقدار زیادی از متفورمین در دیواره معده و روده جمع شده و باعث سوء جذب ویتامین b12 می گردد. بنابراین منطقی است این گونه فرض کنیم که 6 ماه درمان با متفورمین که باعث سوء جذب ویتامینb12 می گردد ممکن است باعث افزایش سطح هموسیستیین پلاسما شود. در مطالعه ما درصد افزایش هموسیستیین 54/7 درصد بوده است که شاید علت افزایش بیشتر در مطالعه حاضر در مقایسه با سایر مطالعات، طول مدت بیشتر دریافت متفورمین بوده است. افزایش هموسیستیین سرم ممکن است عوارضی بر روی عروق ایجاد کند که نیاز به مطالعه آینده نگر دارد.